Ηλεκτρολογικό σχέδιο - κύκλωμα φωτιστικού λάμπας φθορισμού

Ηλεκτρικό σχέδιο σύνδεσης λάμπας φθορισμού

Μια λάμπα φθορισμού 18 watts. 

Το ηλεκτρολογικό σχέδιο του κυκλώματος λειτουργίας μιας λάμπας φθορίου φαίνεται στο πιο πάνω σχέδιο.

Στην αρχή, όταν πατάμε το πλήκτρο του διακόπτη για να ανάψει η λάμπα, το ρεύμα δεν περνάει μέσα από την λάμπα αλλά μέσα από το starter, το οποίο και βγάζει ένα ελαφρύ φως, γιατί ουσιαστικά και το ίδιο είναι μια μικρή λάμπα φθορισμού με τα δυο άκρα της να είναι τόσο κοντά που το ρεύμα περνάει χωρίς βοήθεια στην εκκίνηση. Η επαφή του starter (εκκινητή) κλείνει γιατί όταν διασπάται το ευγενές αέριο εντός του starter, την στιγμή που φωτίζει ελαφρός, ζεσταίνετε, διαστέλλεται, τα άκρα της επαφής ακουμπάνε μεταξύ τους και σταματάει να φωτίζει. Έτσι το ρεύμα περνάει από το 1 στο 2 και μετά στο 3 .

Ηλεκτρονικό (πάνω) και απλό (κάτω) ballast

Ηλεκτρονικό ballast και λάμπα UV με ένα μόνο ντουί .
Το ένα άκρο του ντουί οδηγείται με το λευκό καλώδιο
στην άλλη άκρη της λάμπας.

Σε πολύ λίγο χρόνο η επαφή του εκκινητή (starter) που είναι διμεταλλική , αποτελείται δηλαδή από δυο μέταλλα, κρυώνει, και το ένα από τα δυο μέταλλα συστέλλεται  περισσότερο από το άλλο με αποτέλεσμα να ανοίξει.

Το πηνίο που είναι τυλιγμένο σε σιδηροπυρήνα (το ballast) στην απότομη αυτή διακοπή του κυκλώματος έχει την ιδιότητα, όπως όλα τα πηνία, να «θέλει» να συνεχίσει να δίνει ρεύμα, με αποτέλεσμα στα άκρα της λάμπας, στα σημεία 2 και 3, να εμφανιστεί υψηλότερη τάση από τα 230 volts, περισσότερη και από την διπλάσια.
Σε αυτό το σημείο το ρεύμα διασπά τα ευγενή αέρια της λάμπας, με την βοήθεια και των υδρατμών υδραργύρου που υπάρχουν εντός της, δημιουργώντας συνεχή ροή ρεύματος. Με την σειρά του το ρεύμα δημιουργεί υπεριώδες αόρατο φως.

Starter για μεγάλες λάμπες φθορισμού
(π.χ. 36 ή 58 Watts) και για μικρές
(π.χ. 18 watts) 

Το φως αυτό προσπίπτει, πέφτει δηλαδή πάνω στην γυάλινη επιφάνεια της λάμπας που είναι επιχρισμένη, βαμμένη εσωτερικά με φθορίζουσες σκόνες, κάνοντας το υπεριώδες φως ορατό.
Ανάλογα με τις φθορίζουσες ουσίες δημιουργείται και το χρώμα, η απόχρωση του φωτός.
Το δεύτερο νούμερο που υπάρχει πάνω σε αυτού του τύπου τις λάμπες, μετά το νούμερο που φανερώνει την ισχύ τους (π.χ. 18 W/860 γι΄ αυτήν της φωτογραφίας) αντιστοιχεί το μεν πρώτο (8) στην χρωματική απόδοση (όσο μεγαλύτερο τόσο ποιοτικότερη) το δε δεύτερο (60) στους βαθμούς κέλβιν αν το πολλαπλασιάσουμε με το 100 (6000 Κ)

Μέσα από το καπάκι του starter. Αριστερά ο πυκνωτής.

Το starter, όταν ανάψει η λάμπα, δεν ενεργοποιείται πλέον γιατί η τάση στα άκρα του είναι σχεδόν η μισή από αυτή της παροχής.
Αν η λάμπα δεν ανάψει, τότε ενεργοποιείται ξανά και ξανά μέχρι να ανάψει, ή να χαλάσει το ίδιο το starter.

Η λάμπα, όταν λειτουργεί, έχει στα άκρα της περίπου την μισή τάση της παροχής ενώ η άλλη μισή είναι στα άκρα του ballast .
To ballast, ανάλογα με την ισχύ της λάμπας, είναι διαφορετικών διαστάσεων, ενώ το starter έχει μια διάσταση αλλά είναι διαφορετικό αναλόγως την ισχύ της λάμπας.

Ο μικρός πυκνωτής που υπάρχει ενσωματωμένος εντός του starter είναι για λόγους ασφάλειας, για να μην δημιουργούνται σπινθήρες στην επαφή του και παράσιτα στις ραδιοσυχνότητες.

Μέσα και από το γυάλινο περίβλημα
του starter 

Επειδή στο κύκλωμα των λαμπτήρων φθορισμού υπάρχει πηνίο, η άεργη και συνεπώς ανεπιθύμητη ισχύ, είναι μεγάλη και το συνημίτονο είναι μικρό, γι΄ αυτό σε αυτού του τύπου τα φωτιστικά μπαίνει πυκνωτής στα άκρα της παροχής τους βελτιώνοντας το συνημίτονο.

Στα παλιά φωτιστικά ο πυκνωτής έμπαινε σε σειρά με το ballast.
Ο πυκνωτής βέβαια είναι φτιαγμένος να αντέχει την τάση του δικτύου και δεν είναι ηλεκτρολυτικός.

Τα ηλεκτρονικά ballast έχουν ενσωματωμένη την λειτουργία του starter ενώ και η συνδεσμολογία τους είναι διαφορετική και φαίνεται πάνω στο σώμα τους. Έχουν το πλεονέκτημα της χαμηλότερης κατανάλωσης, βάρους και της ενσωματωμένης διόρθωσης συντελεστή ισχύος.