Ηλεκτροβαλβίδα ή ηλεκτροβάνα

Ηλεκτροβάνα ατμού 

Μια από τις πολλές εφαρμογές του ηλεκτρομαγνητισμού είναι και ο έλεγχος διέλευσης υγρών ή αερίων μέσα από σωλήνα.

Το στοιχείο που κάνει αυτή τη δουλειά λέγεται ηλεκτροβάνα ή ηλεκτροβαλβίδα.

Ένα πηνίο που δέχεται συγκεκριμένη και ορισμένη τάση, δημιουργεί αρκετή ηλεκτρομαγνητική δύναμη για να τραβήξει τον σιδερένιο κυλινδρικό πίρο που είναι στην μέση του πηνίου και συνδέεται με το υλικό που ταπώνει ή αφήνει ελεύθερη την διέλευση του αέριου ή υγρού.

Αναλογική τρίοδη βάνα για ψυχρό νερό
για χρήση ψύξης χώρου

Αν η εντολή είναι αναλογική, συνήθως 0 με 10 volts dc και αντί για ηλεκτρομαγνήτη υπάρχει μοτέρ ελέγχου, τότε η βάνα μπορεί να πάρει όλες τις ενδιάμεσες τιμές εκτός από τέρμα ανοιχτή ή τέρμα κλειστή.
 Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να ελεγχθεί με ακρίβεια η θέση του πίρου και κατ΄ επέκταση π.χ. της θερμοκρασίας σε κλιματιζόμενο χώρο.

Υπάρχει μεγάλη ποικιλία βανών ανάλογα με την χρήση, π.χ. αντοχή σε πίεση, διάσταση σωλήνας (συνήθως μετρήσιμη σε ίντσες), υλικό διέλευσης, αντιεκρηκτικότητα κ.τ.λ.

Αν η βαλβίδα είναι ανοιχτή όταν δεν είναι υπό τάση το πηνίο της, η διέλευση είναι ελεύθερη και η βαλβίδα είναι και ονομάζεται normaly open . Αν είναι κλειστή είναι normaly close.
Στην πρώτη φωτογραφία φαίνεται μια ηλεκτροβάνα ατμού.

Αναλογική βάνα ατμού για έλεγχο θερμοκρασίας
χώρου μηχανής παραγωγής. 

Ένα σημείο προσοχής είναι το "κάψιμο" του πηνίου της ηλεκτροβαλβίδας. Αν η ηλεκτροβαλβίδα είναι υπό τάση χωρίς να έχει τοποθετηθεί στην υποδοχή της το μεταλλικό της μέρος, αν δηλαδή είναι "στον αέρα", μετά από λίγο χρονικό διάστημα θα καεί λόγω του μεγαλύτερου ρεύματος που θα περνάει από το πηνίο από την έλλειψη του σιδηροπυρήνα - πίρου.

Οι αναλογικές χρειάζονται τρεις αγωγούς για τον έλεγχό τους και οι απλές δυο αγωγούς, εξαιρούμενης βέβαια της γείωσης που δεν είναι πάντα απαραίτητη στις χαμηλές τάσης λειτουργίας.